ndalet në stendë të takojë lexuesit. Ul kokën, buzëqesh e firmos mbi
fletët e librit të saj.Në panairin mbarëkombëtar të librit “Tirana
2009”, porsa është promovuar “Kur jetës i bie rruga nga ti”, vëllimi i
ri me poezi i Mirela Sulës. Shtëpia botuese “Toena” e ka përzgjedhur si
pjesë të kolanës “Kambana”, poezi e zgjedhur shqipe që deri sot ka
përfshirë emrat dhe krijimtarinë e 32 poetëve më të mirë shqiptarë që
krijojnë brenda apo jashtë kufijve shtetërorë. Kritiku i artit, Josif
Papagjoni, është kujdesur për përzgjedhjen e poezive të Mirelës, madje
e ka shoqëruar këtë botim edhe me një studim letraro-estetik shkruar po
prej tij… Mirela ndalet për të falënderuar të gjithë.
Kujdeset
të mos harrojë askënd. Sepse për të, sigurisht që kjo është një ditë
krejtësisht e veçantë. “Kur jetës i bie rruga nga ti” është vëllimi i
tetë poetik i saj, përpos vëllimeve të tjera me tregime e një romani.
Për Papagjonin, poezia e saj është burimore, me shumë dhimbje, ku
bleron mirësia dhe fisnikëria e një shpirti blatues pa shumë vezullime
pasqyrash, ku të ftojnë të shkosh dikund për të mbetur askund. “Poezia
e saj është derëçelur, në të cilën një grua, një nënë, një e dashuruar,
një e pikëlluar një intelektuale, një mike, një qytetare të bujt të
hysh”, shkruan më tej ai. Dritëro Agolli ka thënë se zbulimi i diçkaje
të bukur, që nuk e ke parë ndonjëherë, të ngjall në shpirt një
ngushëllim të patreguar dhe nëse ke qenë në vorbullën e mërzisë, të bën
të dalësh prej saj dhe të duash më shumë jetën.
E nuk e ka
thënë rastësisht. Por pasi ka lexuar poezitë e Mirela Sulës. Sepse atij
i ndodhi pikërisht kështu teksa lexonte vargjet e saj. “Para meje nuk
qëndronte një amatore, por ngrihej një poete me kuptimin e plotë të
kësaj fjale të shenjtë”, ka thënë ai. Dhe ajo, poetja, ngulmon të jetë
e tillë në çdo formë (poetike). Nuk e ndal krijimin, meditimin, hedhjen
e shpirtit në vargje, fjalosjen me lexuesin nëpërmjet krijimeve të saj.
Jo vetëm Agolli, por edhe Moikom Zeqo, Ilirjan Zhupa, Visar Zhiti,
Flutura Açka e shumë poetë të tjerë, mendimi dhe fjala e të cilëve
peshon dhe çmohet në rrethet tona letrare e më përtej e kanë veçuar dhe
vlerësuar poeten Mirela Sula, duke e vendosur atë midis më të mirëve.
“Mirela Sula më ngjan të jetë poete para së gjithash. Ajo është e
sinqertë, me shpirt të brishtë dhe të lënduar, sepse siç ka thënë Fatos
Kongoli, letërsia është dhimbje”, u shpreh përkthyesi Edmond Tupja. Për
të, “Kur jetës i bie rruga nga ti” është metaforë e dhimbjes, metonimi
e dashurisë. “Ajo është një poezi që të shtyn natyrshëm t‘i besojmë
sërish ndjenjës, duke e rizbuluar atë në një mënyrë tjetër”, shton më
tej ai. “Për mendimin tim, pak gjëra mund të jenë të rastësishme në
rezultatin e punës së saj.
Dhe një nga këto rastësi të bukura
është talenti poetik që ajo mbart. Gjithçka tjetër në jetën dhe punën e
saj, brenda dhe jashtë tempullit të letërsisë, gjithçka që rezulton e
bukur, e përkryer apo thjesht e arrirë, vjen si fryt i vullnetit të saj
të mirë, i punës së saj këmbëngulëse, i shpirtit të sakrificës, i
ndjenjës së lartë të përgjegjësisë dhe pozitivitetit që e
karakterizojnë si individ”, tha për të Irena Toçi, drejtoresha e
shtëpisë botuese “Toena. Për Irenën, ajo që bën më shumë përshtypje
është forca shpirtërore e poetes Mirela Sula që dhimbjen e thellë
shkaktuar nga humbja apo largimi i njerëzve të dashur e ka kthyer në
margaritarë poetikë, vetminë e ka ndriçuar në dritën e ngushëllimit,
duke i dhënë lexuesit të saj në njëfarë mënyre edhe çelësin për të
zgjidhur dilemat e veta. “Në ciklin e fundit të poezive që përfshihen
në këtë libër, shkëputur nga vëllimi me titull ‘Gënjeshtra të bardha‘,
mendoj se formimi i saj në fushën e psikologjisë ka ndikuar që vargu të
ketë edhe më shumë esencë mendimi figurativ sesa ndjesi të përftuara
nga ndonjë ngjarje që i ka tërhequr vëmendjen dhe e ka shtyrë për të
shkruar”, ka nënvizuar ajo. Mirela, gjithnjë ka qenë e dashuruar pas
librave, pas letërsisë. Pasioni që ka për të shkruar, gjithnjë ka rënë
në sy, edhe atëherë kur ndiqte gjimnazin në qytetin e Pukës. Krijimet e
saj lexoheshin gjithnjë me zë të lartë. Poezitë e saj të para nis t‘i
botojë në gazetën lokale “Përpjekja”. Kur ishte ende në vitin e dytë në
gjimnaz, shkruan romanin “Vëlla e motër”.
Për shkak të
pamundësisë për të botuar në atë kohë, romani kalon dorë më dorë për
t‘u lexuar nga mësues apo kritikë letrarë të qytetit. Vëllimin e saj të
parë me poezi “Leje për të jetuar” e boton në vitin 1995, menjëherë pas
tij boton librin me tregime “Të jetosh përgjysmë”. Humbja e vajzës ende
foshnjë la shenjë të thellë në jetën e Mirelës. Dhimbja e nënës
pasqyrohet edhe në krijimtarinë e saj. Në vitin 1998 boton poemën
“Elvana”, kushtuar vajzës që lindi dhe nuk u rrit. Në këtë poemë, sipas
Josif Papagjonit, lexuesi kupton ç‘është nëna, mëmësia. “Nëna lind
jetën. E bart… Nga gjaku dhe mishi në gjak dhe mish tjetër. Prandaj
dhemb kaq shumë vdekja e fëmijës. E kush veç nënës mund ta kuptojë
thellësisht atë. Çmendurisht atë”, shkruan ai. Por gjen në poezinë e
saj shumë dashuri… “Gjen aty sinqeritetin e ndjenjës, për të thënë të
pathënën… dhe kjo shënon për mua një nga gurët e qoshes, ku ngrehina
e poezisë së saj bëhet solide”, vijon më tej Papagjoni. Mirela Sula
sjell mendim, ndjenjë, transmeton dëshirë reflektimi, delikatesë
poetike… gjithë sa buron prej shpirtit të një poeteshe.
Arjola Hekuran
Gazeta Shqip
Leave a Reply