Puka që në lashtësi

Shkruar nga: Neritan Kolgjini

Xhemal Meci ka lindur ne Kabash te Pukes me 23 korrik 1936 dhe eshte diplomuar ne fakultetin Filologjik te Tiranes per gjuhe dhe letersi shqipe.

Ka punuar si mesues neper shume shkolla te rrethit Puke, ku per shume vite ka qene edhe drejtor apo zv.drejtor i tyre. Ka qene kryetar i shoqates se historianeve te rrethit te Pukes ne vitet 69-75.

Ka botuar deri me sot 7 vepra (disa si bashkautor), si dhe ka shkruar me mijera faqe studimore.

Pak jave me pare eshte botuar dhe ka dale ne qarkullim permbledhja studimore \”Puka qe ne lashtesi\” me autor te mirenjohurin Xhemal Meci. Ky liber eshte nje perzgjedhje e artikujtve studimore me te spikatur te autorit te cilat rrokin nje periudhe gati 40 vjecare. Libri eshte konceptuar ne 4 kapituj te medhenj te cilat permbledhin tema te tilla si pedagogjia, historia, etnografia dhe aktualiteti.

Kjo veper prihet nga nje parathenie e As.prof.dr.Njazi Kajtazit dhe pas saj vjen nje shenim i vete autorit rreth brendise se librit dhe disa probleme per te cilat lexuesit detyrimisht duhet te njoftohen paraprakisht.

Ne parathenien e tij z. Njazi Kajtazi (Drejtor i Departamentit te Gjuhes Shqipe, Universiteti i Shkodres \”Luigj Gurakuqi\”) thote se \”Xh. Meci me kete botim dinjitoz me jep rastin te shoh te puna e tij e gjate afro 40-vjecare publicistiko-shkencore: arsimtarin, pedagogun, historianin, etnologun, publicistin, sociologun me nje formim kulturor shkencor bashkohor me sherbesa kombetare.\” Ne parathenie z.Kajtazi kujton lexuesit se kjo veper vjen pas sukseseve tjere editorialistike te z.  Meci sic jane \”Kanuni i Lek Dukagjinit ne varianin e Pukes\” dhe Kanuni ne variantin e Mirdites. Me keto vepra z.Meci ka hyre ne fondin e arte te studimeve albanologjike dhe mund te konsiderohet nje dishepull i denje i Shtjefen Gjecovit. Madje po t\’i permbaheshim asaj thenies qe \”nxenesi del me i mire se mesuesi\”, mund te themi se z.Meci e ka kapercyer ne permasa dhe cilesi vepren e Gjecovit.

Kjo permbledhje studimore ka edhe disa polemika, te cilat z.Meci i ka vendosur ne menyre adekuate ne kete volum, te cilat ndricojne disa probleme kyce te kodit zakonor te shqiptareve – Kanunit.

Ne botimet per kete monument te jashtezakonshem te kultures shqiptare, ka vene vulen e mjeshtrit edhe Prof.Dr.Mark Tirtja, i cili ka shkruar paratheniet. Ne parathenien e per Kanunin, varianti i Pukes ai shprehet per z.Meci se \”Studiuesi Xhemal Meci i takon rrjedhes se punes kembengulese, tere frymezim, ne heshtje. Ka me teper se nje cerek shekulli qe ky njeri; dashurues i dijes e i kultures, i etur per te nxjerre ne drite te fshehtat e shekujve, krahas punes se tij si arsimtar, merret ne menyre intensive me kerkime shkencore ne leme te etnologjise, te folklorit e te historise ne Malesite e Veriut. Si eksplorator, gjurmues i etnokultures ne mjediset fshatare te shoqerise malesore, i ka te paket shoket. Puna e tij ne kerkime u ngjan rrjedhave ujore te nendheshme, qe ashtu ne heshtje, ne mugetiren e thellesive shkembore, u japin jete gurrave e krojeve te luginave e shpateve mes malesh e pyjesh.\”

Ndersa ne shenimin shpjegues ne krye te librit, vete z.Meci shpreh peripecite e tij ne kohen e komunizmit per te botuar studimet e bera. Ndersa nuk kursen kritikat edhe per kohen e pluralizmit kur puna e tij shkencore nuk vleresohej sic duhej nga entet botuese e sidomos nga gazetat.

Ne si gazete \”Atdheu\” ndihemi krenare qe kemi pasur fatin te botojme disa prej punimeve te ketij shkencetari te mirefillte. Kjo nga ana tjeter vihet ne dukje edhe nga vete z.Meci ne shenimin e tij kur permend se: \”Me fillimin e viteve te pluralizmit demokratik e ne vazhdim botova ne \”Rilindja\”, \”Atdheu\” \”55\”, \”Veterani\”, si edhe ne gazetat lokale: \”Mirdita\”, \”Besa\”, \”Zemra therret\” etj.. Per mua qellimi i botimeve ne shtyp ka qene e mbetet deshira per t\’i dhene lexuesit material historik dhe etnologjik me tematike te caktuar kumtimi; gje qe nuk ka qene e lehte, sepse redaksite e gazetave priren kah politika apo lajme dhune te bujshme per t\’i bere gazetat te shitshme. Megjithate, ne redaksite e tyre kam gjetur gazetare me kulture e dinjitoze, qe me kane ndihmuar ne publikimin e shkrimeve te mia, si: N. Kolgjini, F. Slatina, Gj. Marku, I. Ymeri etj.,\” – shprehet z.Meci.

Ne si redaksi ndihemi dyfish te nderuar qe z.Mecin e kemi anetar te keshillit botues te gazetes \”Atdheu\” dhe shpresojme qe ne te ardhmen te kemi mundesi t\’i ofrojme faqet e gazetes sone ketij studiuesi mendjemprehte e te palodhur, ketij farketari te ndergjegjes historike shqiptare.
Xhemal Meci ka lindur ne Kabash te Pukes me 23 korrik 1936 dhe eshte diplomuar ne fakultetin Filologjik te Tiranes per gjuhe dhe letersi shqipe.

Ka punuar si mesues neper shume shkolla te rrethit Puke, ku per shume vite ka qene edhe drejtor apo zv.drejtor i tyre. Ka qene kryetar i shoqates se historianeve te rrethit te Pukes ne vitet 69-75.

Ka botuar deri me sot 7 vepra (disa si bashkautor), si dhe ka shkruar me mijera faqe studimore. Ka qene dhe eshte nje nder perkrahesit e restaurimit te monarkise ne Shqiperi dhe per shume kohe anetar e eksponent i PLL.